Yaşlanmanın bir sonucu olarak, bilişsel fonksiyonlar de zayıflayabiliyor. Ömür uzunluğu kâfi ve istikrarlı beslenmenin, bilişsel fonksiyonları desteklediği ise kanıtlanmış. Pekala hangi besinler, beyin sıhhati ve bilişsel fonksiyonları desteklemeye yardımcı olabilir, gelin birlikte bakalım.
Yeşil yapraklı sebzeler
Kara lahana, ıspanak, semizotu, brokoli, maydanoz, dere otu, nane, roka, yeşil soğan üzere koyu yeşil yapraklı sebzeler, K vitamini, lutein, folat, β-karoten, bitkisel kaynaklı omega 3 yağ asitleri üzere beyin sıhhatini destekleyecek besin öğeleri ile birçok değerli antioksidanlardan zengindir.
Yağlı balıklar
Haftada en az 2 sefer, balık tüketmeye itina gösterin. Bilhassa yağlı balıklarda bulunan ve besinlerle almamız gereken elzem yağ asitleri olan omega-3 yağ asitleri anne karnından itibaren çocukların beyin gelişiminde büyük rol oynar. Balık birebir vakitte beyin gelişiminde rol oynayan iyot ve hücrelerin oksidatif hasarını önleyen selenyumun da uygun kaynağıdır. Denizlerdeki mümkün kirlenme nedeniyle, avcı ve taban balıklarında civa ve kirleticilerin seviyesi de nispeten yüksek olabilir bu nedenle ülkemizde de hayli yaygın olan hamsi, istavrit, sardalye, mezgit, somon üzere balıklar tercih edilebilir.
Çileksi meyveler
Çileksi meyvelere parlak ve koyu rengini veren flavonoidler ve bilhassa antosiyanidinlerin, beyin sıhhatini ve hafızayı desteklediği gösterilmiştir. Her hafta iki ve daha fazla porsiyon çilek, böğürtlen yahut yaban mersini tüketen şahısların yaşlanmaya bağlı hafızalarında meydana gelen zayıflığın, ortalama iki yıl kadar geç başlayabildiği bildirilmektedir.
Çay ve kahve
Çayda ve kahvede bulunan metilksantinlerden olan kafein, konsantrasyonu kısa müddet içinde arttırmanın yanı sıra mental fonksiyonları de desteklemektedir. Çay ve kahvede bulunan polifenoller de hafıza, öğrenme, bilişsel fonksiyonları geliştirme ve nöronları muhafazada rol oynayabilmektedir. Yüksek antioksidan kapasiteye sahip bioaktif bileşenler olan polifenoller, hudut sistemi nöronlarını inflamasyon (yangı) ve hasarlardan müdafaaya yardımcı olur. Avrupa Besin Güvenliği Otoritesi (EFSA) günde 400 mg kadar kafein ( yaklaşık 3-4 kupa suda çözülebilir kahve) alımının inançlı olduğunu bildirmiştir. Hamileler için ise 200 mg günlük alım inançlı seviye olarak saptanmıştır.
Ceviz
Yağlı tohumlar yeterli bir protein ve elzem yağ asidi kaynağıdır. Omega-3 yağ asidi alfa-linolenik asit (ALA) içeriği yüksek olan ceviz, beyin ve kalp damar sıhhatini desteklemektedir.
Sonuç olarak;
Meyve-sebze, tam tahıllar ve kurubaklagiller ile balıktan varlıklı beslenerek, kâfi seviyede omega-3 yağ asitleri, B vitaminleri ve antioksidan almak, beyin fonksiyonları ve bilişsel sıhhati geliştirici ve tıpkı vakitte kalp-damar sıhhati ve bağışıklık sistemi üzere birçok hayati sistemi de destekleyici rol oynar. Akdeniz tipi beslenmek ve besin çeşitliliğini sağlamak, bu besin öğelerinin kâfi seviyede alınabilmesine de yardımcı olacaktır.
Dyt. Asiye Kübra Dursun